ULUSAL DRAMA GÜNÜ 2014 BİLDİRİSİ

 

DRAMA KAVRAMI ve YAŞAMIN DURUMLARI

 

 

Tamer LEVENT

Devlet Tiyatrosu Oyuncusu 

TOBAV Genel Başkanı

 

 

Dram, durum demektir. Drama; edebiyat, tarih, sosyal bilgiler, şiir, felsefe ve tüm yaşam içindeki durumlardan olay çıkarıp, onları sahne sahne oyunlaştırmak dramatize etmenin disiplinidir. Rol oynayarak, bir durumu veya durumlar silsilesini ortaya koymaktır. Sonrasında oynayanları ve durumu, tartışarak analiz etmektir.

 

Bu bir "durumolojidir"! Yaşamı ve insanları anlamayı, kendini tanımayı, farkındalığı geliştirir! İnsanın var olduğu günden bu güne, insan kimliğini geliştirmek te, vazgeçilmez gereksinimidir! Farkındalık ise, yaratıcılığı geliştirir! Bilgiye ulaşmayı gereksinim haline getirir, duyarlılığı arttırır!. Çünkü, ulaşılan bilgi, durumu daha iyi canlandırmak için gereklidir!. Bilginin yaşamda kullanıla-ma-ma-sının tersidir bu hal! Drama yöntemi, tiyatro da, yaratıcı oyuncu yetiştirmekte; toplumsal yaşamda, aktörlerin yaratıcılıklarını geliştirmede, sosyal, ruhsal sıkıntıların kaynaklarını bulup çözmekte, yaşama dair yaratıcılık gerektiren problemlerin çözümünde, öğretimin ezbercilik değil, eğitimin ise, öğrendiğini yaşamda kullanmak olarak algılanmasına hizmet eden, bir ortak aklın kültürünün ve anlayışının gelişmesini sağlar! İnsanın kendi yaşamında oynadığı rollerde doğrularını ve yanlışlarını farkettirir ona drama! Kendini eleştirme alışkanlığını geliştirir.

 

Drama kültürünün geliştiği bir ülke de demokrasi kültürü de onunla doğru orantılı gelişir!

1977 yılında, Ankara Sanat Kurumu'nda drama çalışmalarını başlatmadan önce, yaratıcı oyunculuk ve "doğaçlama" konularında mezun olduğum Ankara Devlet Konservatuvarında kendi arkadaşlarım ile denemeler yapıyordum.

 

O zamanki amacım, oyunculukta yaratıcı arayışlarda ve durum çözümlemelerinde "doğaçlama"nın önemini kanıtlamak ve "drama" kelimesinin "acıklı" anlamına gelmediğini söylemekti! Çünkü kelime böyle anlaşılınca yaşamımızda taşıdığı önem ve kullanım değeri anlaşılmıyordu! Ama, yanlışı benimseyenler çoğunlukta idi! Üstelik yanlışı korumak ta da kararlıydılar!

 

O zaman ne dediğimi sadece teori ile değil, uygulayarak da anlatmam gerekiyordu. Bu sorumluluğu büyük bir ciddiyetle, yurtseverlik duygusu ile benimsedim, "rol oynama yöntemi ile yaratıcı düşünce, öğrenme ve öğrendiğini kullanma" doğrultusunda gönüllü "Yaratıcı drama" çalışmalarını başlattım! Binin üzerinde, değişik disiplinlerden katılımcı ile uzun süreli atölye çalışmaları yaptım!

 

Şimdi bu çalışmaların kalıcı bir kültüre dönüşmesi, yaygınlaşması beni çok mutlu ediyor! Hatta bir Ulusal Drama Günü bile oluştu artık! Gönüllü çalışma ürün verdi! Bir örnek oluştu! Engel olmak isteyenler bile şimdilerde "drama"yı anlamaya hatta savunmaya başladı!

 

Klasik Alman filozofu Schelling, SANAT kavramını, teori ile pratiğin birlikte kullanımı olarak tanımlar. O halde, bunu gerçekleştirmek için her türlü olanağa sahip olan drama, SANATTIR! Çünkü drama, teori ile pratiğin birbirini tamamladığı bir çalışmadır. Uygulama sırasında gereksinim duyulan bilgilerin, bu gereksinim nedeniyle öğrenilmesi ve tartışmaya açılmasıdır. Yaşam deneyimlerinin ortak akıl ile irdelenmesidir. Rol oynamak ve tartışmak, sonra da çözüm bulmaktır "drama! Bu demokrasinin de sorumluluğudur! Çünkü o da aynı yöntemle yaşam kalitesini arttırmaya çalışır! SANAT kavramının yaşam biçimi haline gelmesi hedefine ulaşmak ister! O halde yaratıcı drama sanattır! Problem çözme sanatıdır, yaratıcılık sanatıdır, iletişim, eğitim sanatıdır, farkındalık sanatıdır, yorum sanatıdır! Sanat felsefesinde, insan yaşamının tüm alanlarında drama yönteminin kullanıldığı bir Türkiye hayal ediyorum! İnsanların ne kadar farklı bir iletişim içerisinde olacağını birbirini anlamak ve kendini anlatmak konusunda şimdi olduğu gibi zorlanmayacağını düşünüyorum! Etik, estetik ve adalet kavramlarında ortak bir aklın oluşabileceğini ve yaşamda kullanılabileceğini hayal ediyorum! Bu konularda insanların kendilerini, en doğru, en iyi ve en güzel bir şekilde yönetme sorumluluğuna ulaştıklarını canlandırıyorum zihnimde! Heyecanlanıyorum, yaşam kalitesi işte bu diyorum!

 

O zaman da; Yaratıcı drama bu özellikleri ile SANATTIR, SANATA EVET’tir diyorum."

 

ULUSAL DRAMA GÜNÜMÜZÜ bu duygularla kutlamak istiyorum! Daha yapacak çok iş var!