1. Uluslararası Seminer

1. Uluslararası Seminer - 1985

"EĞİTİMDE DRAMATİZASYON"

Oyun ve Dramatizasyonun Eğitimde Kullanımı

29 Nisan - 3 Mayıs 1985 - Ankara

Burada Ankara’daki yaratıcı drama çalışmaları içeren ve tarafımızca yapılmakta olan geniş kapsamlı bir araştırmanın, genel bir özetini vermeye çalışacağız.

Ankara’da yaratıcı drama çalışmaları denilince; Türkiye’deki yaratıcı drama çalışmalarını anlamak gerekir. Çünkü son bir kaç yıla kadar drama çalışmaları sadece Ankara ile sınırlı kaldı. Şimdiler de başka bir çok kentte de çalışmalar yapılmaktadır.

Yaratıcı drama çalışmaları ilk kez Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi’nde, Devlet Tiyatrosu sanatçısı Tamer Levent tarafından verilen derslerle başladı. 1984 yılında kurulan Sanat Kurumu Deneme Sahnesi çalışmaları 2 yıl kadar sürdü. Sanat Kurumu Deneme Sahnesi çalışmaları ayrı bir yazıda inceleneceğinden burada bu çalışmalara değinmiyoruz.

1985 yılından itibaren iki yılda bir uluslararası seminerler düzenlendi. Bu seminerler drama alanında bir temel oluşturdu. Şimdi bu seminerlerden ilkini görelim.

Alman Kültür Merkezi ve İngiliz Kültür Heyeti desteği ile 29 Nisan - 3 Mayıs 1985 tarihleri arasında gerçekleşen ilk seminer, “EĞİTİMDE DRAMATİZASYON”, Oyun ve Dramatizasyonun Eğitimde Kullanımı adı altında yapılmıştı. Seminer, Alman Kültür Merkezi Salonu, Sanat Kurumu Salonu ve Dil ve Tarih – Coğrafya Fakültesi’nde gerçekleşti.

Seminerin ilk günü olan, 29 Nisan 1985 günü akşamı, Berlin Güzel Sanatlar Yüksek Okulu, Oyun ve Tiyatro Pedagojisi Enstitüsü Direktörü Prof. Dr. H. W. Nickel Sanat Kurumun'da; “Oyun ve Tiyatro Pedagojisnin Temellendirilmesi - Genel Bakış” konulu bir konuşma ve küçük bir uygulama yaptı. Kağıt, Taş, Makas oyunu tüm katılanları bir anda kaynaştırdı ve belki de izleyenler genel anlamda dramaya ilk adımı attı. Nickel genel olarak oyunu anlattıktan sonra, oyunda “kural” ve “özgürlük” olmak üzere 2 temel unsur olduğunu söyledi.

Seminerin ikinci günü, Alman Kültür Merkezi’nde Tamer Levent uygulama yaptı. Isınma ile ilgili slaytlar izlendikten sonra, katılımcılar birbirleriyle yüksek sesle konuşarak tanıştılar. Birbirlerine masaj yaptılar. Sonra toplu resim çalışması yapıldı. Panoya çizilen şekil grup tarafında sıra ile tamamlandı. Ortaya bir ev resmi çıktı. Sonra çizilen bu resmin öyküsü oluşturuldu. Öykü grup tarafından canlandırıldı. Sonra da yapılan doğaçlama hakkında tartışma açıldı.

Öğleden sonra Berlin Güzel Sanatlar Yüksek Okulu, Oyun ve Tiyatro Pedagojisi Enstitüsü Öğretim Görevlisi Marlies KRAUSE’nin yönettiği atölye çalışması yapıldı. Krause’nin yaptırdığı alıştırmalar; ısınma ile başladı ve bir güven çalışması ile sürdü. Bu çalışmalar grubun uyumunun sağlanması, bireysel ve toplu yaratıcılığa hazırlık, ifade v.b. temel konuları içeriyordu. Krause sonra da bir çantadan hareketle bir doğaçlama yaptırdı.

Aynı gün akşam; İzmir, 9 Eylül Üniversitesi, Güzel Sanatlar Fakültesi, Sahne ve Görüntü Sanatları Bölümü Başkanı Prof. Dr. Özdemir Nutku “ÇOCUK TİYATROSUNDAN NE ANLIYORUM”, Marlies Krause ise “OKULDA ve ÖĞRETMEN YETİŞTİRMEDE OYUN ve TİYATRO PEDAGOJİSİ” konulu birer konferans verdiler.

NUTKU konuşmasında çocuk tiyatrosu için ideal sahnenin ortada sahne olması gerektiği konusunda görüş belirterek; çerçeve sahnenin yaratıcılığı engellediği ve giderek körelttiği, çocuk tiyatrosu için en uygun olan sahne biçiminin ortada sahne olmasıgerektiğini anlattı.

Marlies Krause ise; okulda ve öğretmen yetişiminde oyun ve tiyatro pedagojisinin nasıl kullanılacağı konusunda konuştu.

Seminerin üçüncü günü Prof. Dr. H. W. Nickel uygulama yaptırdı.

Aynı gün öğleden sonra, Gazi Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Öğretim Görevlisi Erkan AKIN “EMPROVİZASYON MU, YOKSA AKLİ İNŞA MI” konulu konferans verdi.

Ardından film gösterileri izlendi.

Yine aynı gün akşam, yöneticiliğini Tamer Levent’in yaptığı ve Prof. Cüneyt Gökçer, Doç. Dr. Cavit Kavcar, Prof. Dr. Özdemir Nutku, Yılmaz Onay, Prof. Dr. Abdülkadir Özbek, Yard. Doç. Dr. Ertuğrul Özkök, Prof. Dr. Coşkun San ile Wolfgang Tiedt’in katıldıkları “OKUL ve OKUL DIŞINDA DRAMATİZASYON” konulu panel gerçekleşti.

Panelde Prof. Dr. Coşkun San; Dramatizasyonun bireyin başka bireylere öykünmesi, onlarla özdeşleşme isteği olduğunu,

Prof. Dr. Abdülkadir Özbek; Psiko-dramanın insanın iç ve dış dünyasındaki ilişkilerini ele alıp, eğer sorun varsa tedavi ettiğini ve bireyin karşısındaki bireyleri nasıl gördüğünü incelediğini anlattı.

Doç. Dr. Cavit Kavcar ise; Orta öğretimde dramanın çocukların yaratıcılığını geliştirdiğini ve dersleri daha iyi anlamalarını sağladığını, çocuğun başarısını olumlu yönde etkilediğini ve dramanın okullarda özellikle anlatımsal derslerde daha çok uygulanabileceğini anlattı.

Yard. Doç. Dr. Ertuğrul Özkök, eğitimde drama çalışmalarında yardımcı malzemelerinde (film, dia vb.) kullanılması gerektiğini, çocukların ilkokuldan başlayarak hazırlanmalarının daha doğru olacağını belirtti.

Yılmaz Onay, yetişkin seyircinin sahneye müdahalesinin bir kaos yaratmayacağını, çocuk tiyatrosunda ise “evet” ya da “hayır”lı katılımın yanlış olduğunu, çocukları oyunu katmak için onları zorlamamak gerektiğini anlattı.

Prof. Cüneyt Gökçer ise, Eğitimde dramanın önce seçilecek pilot bir bölgede uygulanmasını sonra yaygınlaştırılmasının daha doğru olacağını söyledi.

Wolfgang Tiedt Federal Almanya’daki drama uygulamalarını anlattıktan sonra, öğretmenin istemesi halinde dramayı derslerde uygulayabileceğini söyledi.

Seminerin dördüncü günü Köln Spor Yüksek Okulu, Müzik ve Dans Pedagojisi Enstitüsü’nden Wolfgang Tiedt’in yönettiği atölye çalışması yapıldı.

Aynı gün öğleden sonra, Ankara Üniversitesi, Dil, Tarih ve Coğrafya Fakültesi, Tiyatro Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Neriman Samurçay; “Çocuk Tiyatrosu Yapıtlarının Gerçekleştirilmesinde Çocuğun Yaratıcı Rolü” konusunda konferans verdi. Konferanstan sonra film gösterisi yapıldı.

Aynı gün akşam ise; Wolfgang Tiedt “Canlandırmacı Oyun Temelinde Devinim” Spor Dersinin Dramatize Oyun Açısından Kullanım Olanakları” konulu konferans verdi.

Seminerin son günü ise Alman uzmanlarla uygulama yapıldıktan sonra, akşam Seminerin genel bir değerlendirilmesinin yapıldığı “Yuvarlak Masa Toplantısı” düzenlendi.

Naci ASLAN

OLUŞUM Dergisi, Sayı: 3 Haziran 1998, Ankara.